Usuwanie zgorzeliny (descaling)
Descaling to proces usuwania zgorzeliny (warstwy tlenków) z rozgrzanej stali w trakcie produkcji, szczególnie w liniach walcowania na gorąco. Skuteczne usuwanie zgorzeliny ma bezpośredni wpływ na jakość powierzchni, ograniczenie wad, lepszą przyczepność powłok oraz stabilność dalszych etapów obróbki. W praktyce stosuje się głównie hydromechaniczne odzgorzelinowanie, czyli uderzenie strumieniami wody o bardzo wysokim ciśnieniu, formowanymi przez specjalistyczne dysze.
Wysokie ciśnienia i dysze w descalingu
W układach descaling kluczowe są dysze płaskostrumieniowe, które tworzą stabilny, „tnący” wachlarz wody o dużej energii uderzenia. W wielu instalacjach przemysłowych typowe są zakresy 200–400 bar, a w aplikacjach wymagających jeszcze większej energii spotyka się rozwiązania sięgające nawet około 600 bar.
Dlaczego powtarzalność pracy dysz jest tak ważna
Skuteczność odzgorzelinowania zależy nie tylko od doboru ciśnienia i wydatku, ale także od jednorodności pracy całego układu z dyszami. Nawet niewielki spadek jakości rozpylania (zużycie krawędzi dyszy, zmiana kąta, erozja) może powodować:
- niedostateczne usunięcie zgorzeliny i wady powierzchni,
- wzrost zużycia wody i energii pompowania,
- większe ryzyko przestojów oraz koszty jakościowe (odrzuty, reklamacje).
Dlatego w descalingu kluczowe jest wydłużanie żywotności dysz i utrzymanie ich parametrów możliwie długo, zanim konieczna będzie wymiana.
Jak wydłużyć żywotność dysz do descaling
W praktyce przemysłowej największy wpływ na trwałość i stabilność parametrów mają:
- Materiał i konstrukcja dyszy. W descalingu często stosuje się rozwiązania odporne na erozję (np. elementy o podwyższonej odporności na ścieranie), bo przy wysokich prędkościach przepływu zużycie krawędzi strugi postępuje szybciej.
- Filtracja i jakość wody. Cząstki stałe w wodzie przyspieszają zużycie i zwiększają ryzyko zakłóceń strugi. Wysoka jakość filtracji stabilizuje pracę i zmniejsza awaryjność.
- Prawidłowy montaż na belce zasilającej. Kluczowe jest ustawienie dysz (kąt, rozstaw, odległość od materiału) i powtarzalny docisk/mocowanie, żeby utrzymać identyczne warunki dla każdego punktu natrysku.
- Kontrola parametrów procesu. Warto cyklicznie weryfikować: ciśnienie, wydatek, równomierność strugi, stan filtrów oraz ewentualne „martwe” strefy na powierzchni materiału.
Zastosowanie
Dysze do zbijania zgorzeliny są wykorzystywane głównie w:
- liniach walcowania na gorąco,
- procesach przygotowania powierzchni kęsów, slabów i wyrobów płaskich,
- miejscach, gdzie jakość powierzchni i powtarzalność produkcji są krytyczne.
Branża: przemysł stalowy i metalurgiczny.

